Piernik staropolski

Piernik idealny – najsmaczniejszy piernik dojrzewający. Piernik jest niezawodny, aromatyczny i rozpływa się w ustach… Można go przełożyć powidłami śliwkowymi lub ulubionymi masami (np. orzechową, marcepanową, z suszonej śliwki). Polukrować lub polać czekoladą. Ciasto na piernik najlepiej zagnieść 4 – 6 tygodni przed świętami, a upiec na tydzień przed Bożym Narodzeniem. Oprócz piernika, z ciasta można wykrawać malutkie, puchate pierniczki :). 

Z przepisu otrzymacie 3 grube (puchate) blaty piernika, każdy z nich o wymiarach 39 x 26 cm. Przekładam je grubą warstwą powideł śliwkowych i obciążam, by piernik zmiękł. Po 3 dniach od obciążenia piernika przecinam go na 3 części i otrzymuję 3 pierniki o wymiarach 13 x 26 cm każdy. Lukruję lub polewam czekoladą.

Jeśli z ciasta chcecie upiec pierniczki, zajrzyjcie jak upiec staropolskie pierniczki nadziewane w czekoladzie.

Ciasto na piernik staropolski najlepiej zagnieść 4 – 6 tygodni przed świętami, lecz zagniecione 2 tygodnie przed świętami będzie równie smaczne :).

Składniki na piernik staropolski:

• 500 g miodu naturalnego np. akacjowego
• 330 g (1,5 szklanki) cukru, lub mniej
• 250 g masła
• 1 kg mąki pszennej (tortowej lub uniwersalnej)
• 3 duże jajka
• 3 łyżeczki sody oczyszczonej
• 125 ml (pół szklanki) mleka
• pół łyżeczki soli
• 80 g przyprawy korzennej do piernika*

Wszystkie składniki powinny być w temperaturze pokojowej.

Miód, cukier i masło umieścić w garnku i podgrzewać stopniowo, mieszając, do całkowitego rozpuszczenia cukru (mieszanka nie musi wrzeć, ale ważne, by cały cukier był rozpuszczony). Zdjąć z palnika i wystudzić. Bezpośrednio do wystudzonej mieszanki przesiać mąkę pszenną, następnie dodać sodę oczyszczoną rozpuszczoną w mleku, jajka, sól i przyprawę do piernika. Ciasto starannie wyrobić (np. robotem planetarnym lub ręcznie) i przełożyć do kamionkowego, szklanego lub emaliowanego garnka. Przykryć ściereczką i odstawić w zimne miejsce (np. do lodówki) na 5 – 6 tygodni.

Uwaga: wyrobione ciasto jest dość luźne. Po leżakowaniu w zimnie tężeje i daje się rozwałkowywać (trzeba tylko lekko podsypywać mąką).

Piec na 5 – 7 dni przed świetami.

Pieczenie:

Ciasto podzielić na 3 równe części. Przygotować 3 blachy, każda o wymiarach 39 x 26 cm. Posmarować je masłem i wyłożyć papierem do pieczenia.** Każdą z części piernika rozwałkować na grubość około 0,5 cm, wyłożyć do blaszki, wyrównać.

Blaty piernikowe piec w temperaturze 170ºC (można z termoobiegiem) przez 15 – 20 minut.: piernik mocno rośnie, praktycznie podwaja swoją objętość. Wyjąć i wystudzić.

Wystudzone blaty piernikowe przełożyć podgrzanymi powidłami śliwkowymi (można je wymieszać z bakaliami), przykryć arkuszem papieru i równomiernie obciążyć; odstawić do „skruszenia” na 3 – 4 dni w chłodne miejsce. Zazwyczaj zużywam do przełożenia 1 kg powideł śliwkowych.

Gotowy piernik podzielić na 3 części, każdą z nich polać polewą czekoladową lub polukrować. Posypać posiekanymi orzechami włoskimi.

Długo zachowuje świeżość, wystarczy go zawinąć w papier do pieczenia lub lnianą ściereczkę, by nie wysychał.

Polewa czekoladowa (twarda):

• 100 g gorzkiej, mlecznej lub białej czekolady, posiekanej
• 40 g masła

W małym garnuszku roztopić masło. Zdjąć z palnika, dodać posiekaną czekoladę, odstawić na 2 minuty. Po tym czasie ponownie podgrzać, wymieszać, do roztopienia czekolady i otrzymania gładkiej polewy. Poczekać do lekkiego zgęstnienia, udekorować piernik.

Proporcje na polewę czekoladową należy dowolnie zwiększyć.

Polewa czekoladowa (miękka):

• 100 ml śmietany kremówki 30% lub 36%
• 100 g gorzkiej, mlecznej lub białej czekolady, posiekanej

Śmietanę kremówkę podgrzać w małym garnuszku. Zdjąć z palnika, dodać posiekaną czekoladę, odstawić na 2 minuty. Po tym czasie wymieszać, do roztopienia czekolady i otrzymania gładkiej polewy. Poczekać do lekkiego zgęstnienia, udekorować piernik.

Proporcje na polewę czekoladową należy dowolnie zwiększyć.

Polewa lukrowa:

• 1 szklanka cukru pudru
• 2 – 3 łyżki wrzącej wody (lub soku z pomarańczy, rumu itp.)

Cukier puder przełożyć do miseczki, dodać wrzątku. Utrzeć grzbietem łyżki do otrzymania gładkiej polewy lukrowej. Jeśli lukier będzie zbyt gęsty – dodać więcej wody, jeśli zbyt rzadki – więcej cukru pudru.

Proporcje na polewę lukrową należy dowolnie zwiększyć.

* Mniej, jeśli używacie domowej przyprawy korzennej (jest ona mocniejsza i bardziej aromatyczna).

** Blaty można też piec jeden po drugim, jeśli posiadacie tylko 1 blaszkę.

Smacznego!

Źrodło przepisu – 'W staropolskiej kuchni i przy polskim stole’ Maria Lemnis, Henryk Vitry.